Trích đoạn sách tốt

BÊN NGOÀI KHOẢNG AN TOÀN

Sự thay đổi mạnh mẽ tạo nên mâu thuẫn bên trong hệ thống và nảy sinh yêu cầu hình thành thể thống nhất mới. Điều này lệ thuộc vào cách đáp ứng yêu cầu, dù tiến trình thay đổi diễn ra suôn sẻ tốt đầy biến động.

– ERIC HOFFER

Mọi doanh nghiệp trong giai đoạn tăng trưởng đều đạt tới một điểm nằm ngoài Khoảng an toàn của chủ doanh nghiệp. Ở trong Khoảng an toàn, chủ doanh nghiệp cảm thấy có khả năng kiểm soát những gì diễn ra xung quanh, còn khi ra ngoài Khoảng an toàn, họ mất dần sự kiểm soát.

đối với Nhà chuyên môn, Khoảng an toàn được xác định bằng những công việc họ tự mình làm được.

so với Nhà quản lý, Khoảng an toàn được định hình bằng số lượng những người làm chuyên môn họ có thể quản lý kết quả hoặc số lượng nhà quản lý cấp dưới họ.

đối với doanh nhân, Khoảng an toàn lệ thuộc vào số nhà quản lý họ đủ sức trao đổi về tầm nhìn của mình.

Khi gia tăng, chắc chắn doanh nghiệp sẽ vượt ra ngoài tầm kiểm soát của người chủ, họ k thể theo sát mọi hoạt động, không thể tự mình giám sát tiến độ giống Nhà chuyên môn thường làm.

Họ chỉ làm những công việc họ biết, do đó họ thường rời bỏ chức vụ quản lý và chuyển giao cho một mọi người, lấy ví dụ như Harry chẳng hạn.

Khi đó, sự tuyệt vọng sẽ biến thành niềm hy vọng. Họ hy vọng rằng Harry sẽ hoàn thành ổn thỏa mọi việc và sẽ không phải lo lắng về điều gì nữa.

Nhưng Harry cũng có những nhu cầu riêng. Harry là một Nhà chuyên môn. Anh ta cần nhiều hơn những gì Nhà chuyên môn hiện đã làm Chủ doanh nghiệp giúp đỡ. Anh ta cần biết tại sao phải làm những việc đó, những tiêu chuẩn nghiên cứu công việc anh ta làm. Anh ta cũng cần biết doanh nghiệp sẽ đi đến đâu và khi nào những việc anh ta làm khớp với plan của doanh nghiệp.

Để thực hiện công việc hiệu quả, Harry cần một nhà quản lý. Việc thiếu nhà quản lý sẽ khiến cho doanh nghiệp ngày càng đi xuống.

Vì doanh nghiệp vượt ra ngoài Khoảng an toàn của người sở hữu và hoạt động ngày càng giảm sút. Khi đó chủ doanh nghiệp sẽ có ba hướng đi (và cũng là ba hướng chuyển mình): một là quay trở lại giai đoạn phôi thai; hai là bị phá sản; hoặc ba là cố duy trì sự tồn tại.

Hãy xem xét từng trường hợp.

Quay trở lại giai đoạn phôi thai

Một trong những phản ứng của Nhà chuyên môn – chủ doanh nghiệp trước rắc rối ở giai đoạn tăng trưởng là “quay trở lại giai đoạn phôi thai”. Nếu bạn không thể kiểm soát được sự rối loạn, hãy thoát ra khỏi nó.

Quay trở lại như thời kỳ đầu, lúc bạn tự mình làm mọi việc, k có nhiều nhân viên, không quá nhiều khách hàng, không quá nhiều khoản phải thu không thu được và khoản phải trả không trả được và cũng k có quá nhiều hàng tồn kho.

Nói không khó khăn, hãy quay trở lại lúc doanh nghiệp có quy mô nhỏ.

Hàng ngàn người làm như vậy. Họ sa thải nhân viên, khoanh lại những khoản phải trả, thuê một địa điểm nhỏ, bố trí máy móc ở một góc, đặt điện thoại trên bàn làm việc, và quay lại tự mình làm tất cả mọi việc.

Họ trở lại làm chủ, một người chủ duy nhất, làm tất cả công việc một mình, nhưng họ thoải mái với cảm giác kiểm soát mọi việc.

“Còn điều gì k ổn nữa đây?”, họ tự hỏi, và lập tức quên rằng họ vừa trải qua giai đoạn rối ren. Chính điều này đủ sức sẽ gây ra những bất ổn.

Một buổi sáng, sáu tuần tốt sáu năm sau ngày bạn thu hẹp quy mô của doanh nghiệp, bạn sẽ lại gặp những mớ bòng bong không thể tránh khỏi.

Bạn thức dậy và thấy vợ bạn quay sang nói: “Có chuyện gì vậy? Trông anh không được khoẻ”.

“Anh cảm thấy k ổn lắm”, bạn trả lời.

“Nói cho em biết có chuyện gì được không?”, cô ấy hỏi.

“Đơn giản thôi, anh không muốn đến công ty chút nào”, bạn trả lời.

Khi đó vợ bạn sẽ thốt lên: “Nhưng nếu anh k đến thì ai sẽ đến?”

Và bỗng nhiên, bạn nhận ra tình cảnh của mình.

Bạn nhận ra một sự thực mà bạn cố tình lảng tránh trong những năm qua, đó là:

Bạn k sở hữu một doanh nghiệp mà chỉ là một công việc. Còn nữa, đó là một công việc tồi tệ nhất trên thế giới.

Bạn k thể đóng cửa doanh nghiệp, bởi vì làm như vậy, bạn sẽ k có thu nhập.

Bạn k thể rời khỏi nơi làm việc, bởi vì nếu bạn nghỉ ai sẽ hoàn sự phát triển việc.

Bạn không thể bán doanh nghiệp, bởi chẳng ai muốn mua một công việc.

Lúc này, lòng bạn tràn ngập tuyệt vọng và hoài nghi giống như mọi người chủ doanh nghiệp khác.

Nếu như bạn đang từng có một ước mơ dù nhỏ, thì giờ nó cũng bay xa. Và mong đợi được bận rộn cũng bay theo cùng ước mơ đó.

Bạn k muốn lau cửa sổ nữa.

Bạn k muốn quét nhà nữa.

người mua trở thành mối bận tâm chứ không còn là cơ hội. Bởi vì nếu có người mua hàng, bạn phải làm việc.

Những tiêu chuẩn bạn đặt ra bắt đầu bị vi phạm.

Biển hiệu trước cửa bị mờ và bong dần. Và bạn cũng chẳng bận tâm.

Bởi vì khi ước mơ đã bay xa, sẽ chỉ còn lại công việc. Chỉ còn những thói quen. Chỉ còn vòng quay ngày-qua-ngày với những công việc không mục đích.

Cuối cùng, bạn muốn đóng cửa doanh nghiệp. Chẳng có gì ngăn cản bạn làm điều đó.

Theo Hiệp hội các doanh nghiệp nhỏ, mỗi năm ở Mỹ có hơn 400.000 doanh nghiệp như vậy ngừng hoạt động.

Cũng thật dễ hiểu.

Doanh nghiệp từng là nơi gửi gắm khát vọng vươn lên trong cuộc đời bạn và giờ đây khi triển vọng không còn, doanh nghiệp trở thành đơn vị chứa đựng những giấc mơ đang chết.

Phá sản

Một doanh nghiệp trong giai đoạn gia tăng còn một sự lựa chọn khác đỡ nhọc nhằn hơn đối với việc “quay trở lại giai đoạn đầu”. Đó là tiếp tục gia tăng mau hơn cho đến khi mất đà và phá sản.

Có vô số những doanh nghiệp như vậy: Itel, Osbourne Computer, Coleco và rất nhiều nữa. Những công ty “phá sản” này đều do các Nhà chuyên môn thành lập. Những chủ doanh nghiệp này chỉ chú trọng đến sản phẩm chứ k để tâm đến hoạt động của doanh nghiệp.

Những doanh nghiệp “phá sản” biểu hiện cho thời đại chúng ta.

Đó là những doanh nghiệp công nghệ cao.

Sự bùng nổ của công nghệ mới với rất nhiều phát minh sáng chế khiến nhiều nhà khoa học đổ xô vào lĩnh vực buôn bán.

Với mức độ sáng tạo dường như vô hạn của mình, các nhà khoa học – chủ doanh nghiệp làm ngập tràn phân khúc bằng một loạt những món hang mới.

Tiếc thay, hầu hết những công ty này chỉ lách qua được chân trời để rồi sau chân trời đó, những thành phần không thể kiểm soát được khiến họ khó khăn và thất bại.

Trong giai đoạn gia tăng, sự quá tải về công việc khiến một công ty bình thường khốn khó, dần trở thành những tai hoạ khiến doanh nghiệp phá sản. Khi sự hỗn loạn ngày càng tăng trưởng, để duy trì những đột phá về công nghệ, Nhà chuyên môn và nhân viên hiếm hoi khi có thời gian rảnh rỗi để vạch plan. Nhu cầu sản phẩm tăng trưởng fast và vượt quá cấp độ sản xuất của họ.

hiệu quả thật tồi tệ. Doanh nghiệp trở nên rối tung. Nhiều người xem thành công bùng nổ đó như hậu quả tất yếu của việc kinh doanh trong nơi “phát triển nhanh”, trong một thị trường mà sự may mắn, nhạy bén và dám nghĩ dám làm là những yếu tố quan trọng để sự phát triển.

thực tế lại hoàn toàn khác.

Nếu chỉ có sự may mắn, sắc xảo và công nghệ thì chưa đủ, bởi vì sẽ có những người khác may mắn hơn, nhạy bén hơn và giỏi về công nghệ hơn. Thật đáng tiếc, khi vừa mới ở trong cuộc chạy đua người ta có ít thời gian để lắng nghe. vì vậy, nhà khoa học làm chủ doanh nghiệp cho rằng chiến thắng cần sự phản xạ, một chút tài năng và một chút may mắn.

– Review sách Khác biệt để bứt phá